Η Ισλανδία επέβαλε φόρο στην εξαγωγή κεφαλαίου για να ενισχύσει την οικονομία της. Εμείς γιατί όχι;


του Δημήτρη Καζάκη

Είδατε με τι συχνότητα βγάζουν τώρα τελευταία τα τόσο αξιόπιστα μέσα τον Βασίλη Λεβέντη; Φανταστείτε την απελπισία τους για να στρατολογούν ακόμη και τον Δελαπατρίδη της σύγχρονης πολιτικής ώστε να συνδράμει στο καθεστώς κατοχής και κλεπτοκρατίας. Εγώ τον θυμάμαι από τότε που όποτε εμφανιζόταν στο κέντρο της Αθήνας τον έπαιρναν οι πιτσιρικάδες στην καζούρα φωνάζοντας ρυθμικά: "Είσαι και μακάκας, είσαι και Λεβέντης!"

Χάρις σ' αυτόν καθιερώθηκε η έκφραση αυτή και οφείλουμε να πούμε ότι του άξιζε διαχρονικά. Πάντως τον καταλαβαίνουμε. Μια ζωή σπατάλησε για να μπει στα μεγάλα σαλόνια της πολιτικής, εκεί όπου γίνεται το μεγάλο φαγοπότι. Τώρα φαίνεται να του ανοίγουν την πόρτα και το ψώνιο, έγινε ψωνάρα.

Ας μιλήσουμε τώρα σοβαρά. Και τι δεν μας έχουν πει...
Ότι αυτοί που έχουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό θα επιστρέψουν για να αγοράσουν τα πάντα μπιρ παρά. Ο Βαρουφάκης έχει μια άλλη εκδοχή. Πηγαίνοντας στη νέα δραχμή, θα μεταναστεύσουν όλα τα κεφάλαια, οι πάπιες, τα αμνοερίφια, ακόμη και τα ψάρια από τη χώρα και θα γυρίσουμε στη λίθινη εποχή. Ο δε πληθωρισμός θα καλπάζει. Άσε τις υποτιμήσεις του νέου νομίσματος. Πάνω από 3.000.000%!

Δεν έχει καμιά σημασία ότι όλα αυτά δεν στηρίζονται πουθενά. Σημασία έχει η τερατολογία και το γεγονός ότι οι καλοί μας δημοσιογράφοι υπηρεσίας, θα φροντίσουν να μην έχουν σοβαρό αντίλογο.
Στις 8 Ιουνίου έκανε αίσθηση στον διεθνή τύπο η απόφαση της Ισλανδίας να επιβάλει 39% φόρο στις εξαγωγές κεφαλαίου, δηλαδή σ' όλους όσοι θέλουν να βγάλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό.

Ήταν η απάντηση της κυβέρνησης σ' όσους απειλούσαν από το εσωτερικό και το εξωτερικό με μαζική φυγή κεφαλαίων. "Σήμερα είναι ένα ορόσημο, ένα πολύ χαρμόσυνο ορόσημο," δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Ισλανδίας Bjarni Benediktsson. Η κυβέρνηση, είπε, "αντιμετώπισε ένα σύννεφο στον ουρανό της Ισλανδικής οικονομίας" θέτοντας τα θεμέλια για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και οικονομική ανάπτυξη. "Περιμένω ότι θα δούμε μια πλήρη αλλαγή τοπίου σε 6-12 μήνες", είπε στην εφημερίδα Guardian (9/6).

Η Ισλανδία είναι ένα ηφαιστιογενές νησί στον βόρειο αρκτικό με 323 χιλιάδες κατοίκους, μέλος του ΝΑΤΟ εξ ιδρύσεως. Αν και δεν διαθέτει ένοπλες δυνάμεις. Εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας για τις μεγάλες δυνάμεις, μιας και αποτελεί το κλειδί της αρκτικής. Γι' αυτό άλλωστε και οι ΗΠΑ την ήθελαν στο ΝΑΤΟ εξ ιδρύσεως του οργανισμού.

Το 2008 η χώρα χρεοκόπησε κάτω από το βάρος του τεράστιου χρέους των τραπεζών της, που είχε ανέλθει έφτασε κοντά στις 20 φορές το ΑΕΠ της χώρας. Η Βρετανία, η Γερμανία και η Ολλανδία απαίτησαν να φορτωθεί το χρέος αυτό η κυβέρνηση της χώρας με τη διάσωση των τραπεζών και να αποζημιώσει τους επενδυτές των δικών τους χωρών, που είχαν επενδύσει στο Ισλανδικό τραπεζικό χρέος.

Ο λαός της Ισλανδίας εξανάγκασε τις κυβερνήσεις του να αρνηθούν αυτές τις απαιτήσεις. Κι εν μέσω άγριας αντιπαράθεσης με Βρετανία, Γαλλία και Ολλανδία, η Ισλανδία αντί να διασώσει τις τράπεζές της, τις άφησε να πτωχεύσουν. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση προστάτευσε τις καταθέσεις των Ισλανδών πολιτών, αλλά έσβησε τα χρέη τόσο προς το εξωτερικό, όσο και προς το εσωτερικό, δηλαδή προς την πλειοψηφία των Ισλανδών πολιτών.

Όπως ήταν φυσικό όλοι οι γνωστοί μας αναλυτές, που σήμερα μας λένε ότι θα καταστραφούμε αν φύγουμε από το ευρώ, τότε προέβλεπαν την κατάρρευση της Ισλανδικής οικονομίας. Θα ακολουθούσε τις τράπεζες. Η οικονομία της θα βυθιζόταν σε υπερπληθωρισμούς που θα προκαλούσαν οι διαρκείς υποτιμήσεις της Ισλανδικής κορόνας, κοκ. Τα ίδια που μας τσαμπουνάνε κι εδώ.

Η Ισλανδία, παρεμπιπτόντως δεν έχει παρά γύρω στο 7% διατροφική επάρκεια και οι βασικές δραστηριότητες της οικονομίας ήταν αλιεία, τουρισμός και ξένες επενδύσεις σε ενεργιοβόρες βιομηχανίες λόγω του πλούσιου γεωθερμικού πεδίου της. Με την κατάρρευση των τραπεζών, οι βιομηχανίες έκλεισαν και τα ξένα κεφάλαια έκαναν φτερά. Μέσα σε δυο χρόνια (2008-2009) η Ισλανδία έχασε πάνω από το 42% του ΑΕΠ της το 2007. Η ανεργία μέσα σ' ένα χρόνο ανήλθε από το 3% στο 7% (2009), ιστορικό ρεκόρ για τη χώρα.

Η Βρετανία κυρίως, αλλά και η Γερμανία απειλούσαν την Ισλανδία ότι έτσι και δεν πληρώσει τα χρέη της, θα την καταστρέψουν κυριολεκτικά. Δεν αρκούσε παρά μια μοίρα του πολεμικού ναυτικού της Βρετανίας να παρενοχλεί την κίνηση του βασικού λιμανιού της Ισλανδίας και οι Ισλανδοί θα αντιμετώπιζαν τρομακτικό πρόβλημα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με πρωτοβουλία της Επιτρόπου Αλιείας τότε, κ. Δαμανάκης, προσπάθησε να οργανώσει μποϊκοτάζ στα προϊόντα αλιείας της Ισλανδίας για να καθυποτάξει λαό και χώρα.

Μάταιος κόπος. Οι Ισλανδοί δεν χαμπάριαζαν. Δεν χαμπάριασαν όταν ακόμη και οι ΗΠΑ, που - λόγω ΝΑΤΟ - θεωρούσαν οι Ισλανδοί ως βασικό τους στήριγμα, συμπαρατάχθηκαν με Βρετανούς και Γερμανούς. Και παρά το γεγονός ότι έως το 2012 οι Ισλανδοί είχαν εχθρικές κυβερνήσεις στη χώρα τους, οι οποίες είχαν τη διάθεση να ενδώσουν στις έξωθεν πιέσεις, δεν το επέτρεψαν.

Ακολούθησε η άγρια επίθεση στο νόμισμα της Ισλανδίας. Από 90 Ισλανδικές κορόνες (ΙΣΚ) ανά ευρώ πριν το 2008, εκτινάχθηκε η ισοτιμία έως το 2009 στις 390 κορόνες ανά ευρώ. Πάνω από 430% υποτίμηση. Το ίδιο και με το δολάριο. Από 80 κορόνες ανά δολάριο πριν το 2008, έφτασε στις 138 κορόνες ανά δολάριο στις αρχές του 2009. Πάνω από 170% υποτίμηση.

Όλα αυτά συνέβαιναν μέχρις ότου η κυβέρνηση απέσυρε τη κορόνα από τις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, βάζοντας την κεντρική της τράπεζα να αγοράσει τα όποια λίγα αποθεματικά υπήρχαν διεθνώς. Πρώτα με δάνειο από το ΔΝΤ και ύστερα με δολλάρια εκ Κίνας. Η Ισλανδία μπορούσε να το κάνει γιατί ήταν τυχερή. Δεν υπήρχαν σημαντικές ποσότητες κορόνας σε διακίνηση.

Παρά τις ανοησίες που σερβίρουν οι διάφοροι αυτόκλητοι αναλυτές του κακού καιρού, για μια οικονομία σαν την Ισλανδία το να τα βάλει με τους δανειστές της έχοντας δικό της ήδη νόμισμα, είναι πολύ πιο δύσκολο από μια οικονομία που δεν έχει το δικό της νόμισμα και το εισάγει για πρώτη φορά. Όπως δηλαδή καλείται να το κάνει η Ελλάδα φεύγοντας από το ευρώ.

Ο λόγος είναι απλός. Το ηδη διαθέσιμο νόμισμα είναι ήδη εκτεθειμένο σε επιθέσεις και κερδοσκοπία. Για να αντιμετωπίσει τις επιθέσει αυτές στο νόμισμά της, μια κυβέρνηση θα πρέπει να έχει σημαντικά συναλλαγματικά αποθέματα. Κι αυτά για να τα βρει - ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κατάρρευσης - είτε θα πρέπει να έχει σοβαρά εμπορικά πλεονάσματα για χρόνια, είτε θα πρέπει να τα δανειστεί.

Η Ισλανδία κατάφερε το 2012 και συμφώνησε με την Κίνα για μια ενίσχυση της τάξης των 20 δις δολαρίων έναντι συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας. Έτσι ξεχρέωσε αμέσως το ΔΝΤ και απέκτησε σημαντικά συναλλαγματικά αποθέματα για να αποσύρει οριστικά το νόμισμά της από τις διεθνείς αγορές συναλλάγματος.

Μια οικονομία σαν την Ελληνική που θα κληθεί να εισάγει νέο νόμισμα, τη νέα δραχμή, δεν θα έχει τα προβλήματα αυτά. Η νέα δραχμή θα κρατηθεί μακριά από τις διεθνείς αγορές συναλλάγματος και υπό καθεστώς αυστηρού ελέγχου της κίνησης του κεφαλαίου, δεν θα υπάρχει σημαντική ροή χρήματος στο εξωτερικό. Θα φροντίζουν γι' αυτό αποτρεπτικοί φόροι σαν αυτοί της Ισλανδίας, αλλά πολύ πάνω από 39%, όπως και ο έλεγχος του τραπεζικού συστήματος από μια άλλη Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία θα είναι 100% κρατικό ίδρυμα υπό την εποπτεία της Βουλής και στην υπηρεσία του ελληνικού λαού και της ευημερίας του.

Φυσικά αυτός που πιστεύει τις ανοησίες που του λένε όσοι μάχονται για το πορτοφόλι της κλεπτοκρατικής τάξης του ευρώ, η Ισλανδία θα έπρεπε να μαστίζεται από τον πληθωρισμό και την ύφεση. Αμ δε! Οι Ισλανδοί όχι μόνο ανακάλυψαν ότι με την πτώχευση των χρεοκοπημένων τραπεζών γλυτώνουν οι ίδιοι και ανακάμπτει η οικονομία τους. Ανακάλυψαν επίσης ότι οι τραπεζίτες δεν είναι υπεράνω του νόμου. Κι έτσι τους κάθισαν στο σκαμνί.

Οι ποινές για όσους βρέθηκαν αναμεμιγμένοι στη γιγάντωση των τραπεζών διαμέσου του χρέους, έπεσαν βροχή. "Γιατί θα πρέπει να έχουμε ένα μέρος της κοινωνίας μας, που δεν τελεί υπό αστυνόμευση, ή χωρίς ευθύνη;", δήλωσε πρόσφατα ο ειδικός εισαγγελέας Όλαφουρ Hauksson εκείνη την εποχή. "Είναι επικίνδυνο το γεγονός ότι κάποιος είναι πάρα πολύ μεγάλος για να τεθεί υπό δικαστική έρευνα. Δίνει την αίσθηση ότι υπάρχει ένα ασφαλές καταφύγιο."

Στις 15 Μαρτίου φέτος, το ίδιο το ΔΝΤ εξέδωσε μια έκθεση για την Ισλανδία όπου εκτιμά ότι "η Ισλανδία έχει φτάσει σε μια σχετικά ισχυρή μακροοικονομική θέση με καλές προοπτικές ανάπτυξης." Κι όλα αυτά όχι μόνο χωρίς να πειράξει το "Σκανδιναβικό μοντέλο κοινωνικής πρόνοιας", αλλά κάνοντας ακόμη πιο καθολική τη δημόσια δωρεάν υγεία, τη δημόσια δωρεάν παιδεία, την κοινωνική ασφάλιση και την ασφάλιση των ανέργων. Φτάνοντας το ύψος των εσόδων και των δαπανών του κράτους κοντά στο 50% του ΑΕΠ της χώρας.

Οι Ισλανδοί ανακάλυψαν επίσης ότι όσο περισσότερο χρήμα χρησιμοποιούν για να ενισχύουν το εισόδημα της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού, αλλά και του κοινωνικού κράτους, αντί να εκτινάσσεται ο πληθωρισμός, αυτός μειώνεται. Από 18,1% το 2008, χρονιά κατάρρευσης των τραπεζών, σε 4,16% το 2013 και 0,82% το 2014. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος παραμένει υψηλό, 82% του ΑΕΠ το 2014 έναντι 95% του 2008 και το δημοσιονομικό έλλειμμα ανέρχεται στο 3,3% του ΑΕΠ το 2013 από 12,1% το 2008.

Οι Ισλανδοί σήμερα συζητούν πώς θα αυξήσουν κι αλλο το εισόδημά τους σε συνθήκες οικονομικής ανόδου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αύξησης του εισοδήματος που πέτυχαν οι Ισλανδοί είναι το γεγονός ότι οι ακαθάριστες αποταμιεύσεις των νοικοκυριών από 3% του ΑΕΠ το 2008 έχουν ξεπεράσει το 20% το 2014. Φυσικά, ούτε να σκεφτούν δεν θέλουν για ένταξη στο ευρώ και την ΕΕ. Απέσυραν πρόσφατα το παλιότερο αίτημά τους λέγοντας ότι δεν θέλουν με την ένταξή τους να καταντήσουν σαν την Ελλάδα.

Η Ισλανδία λοιπόν σύμφωνα ακόμη και με το ΔΝΤ είναι η μοναδική Ευρωπαϊκή οικονομία που βγήκε από την κατάρρευση και ύφεση με επιτυχία, χωρίς να πληρώσει τα χρέη, να τσακίσει τα δικαιώματα των πολιτών της και τις κοινωνικές παροχές του κράτους. Να γιατί η Independent έγραφε στις 9 Ιούνη: "Είναι δύσκολο να μην συγκρίνει κανείς την κατάσταση της Ισλανδίας με εκείνην της Ελλάδας, όπου δεν έχει υπάρξει υποτίμηση του νομίσματος, δεν υπάρχουν έλεγχοι κεφαλαίων και όπου τα επίπεδα εξωτερικού χρέους παραμένουν και σήμερα μη βιώσιμα."



Όμως, όσα και να πούμε, γνωρίζουμε επίσης και την εύκολη δικαιολογία του μαλθακού τω πνεύματι: Άλλο η Ισλανδία κι άλλο η Ελλάδα. Έτσι είναι. Άλλο η Ισλανδία όπου μια χούφτα άνθρωποι σε μια χώρα πολύ πολύ πιο ευάλωτη από τη δική μας, αγνόησαν τις ισχυρότερες δυνάμεις του κόσμου και στάθηκαν όρθιοι. Κι άλλο η Ελλάδα όπου ο δικός της πληθυσμός τρομοκρατείται ακόμη από τους δεσμοφύλακές του για να μην γλυτώσει το σφαγείο διεκδικώντας την ελευθερία του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Από το Blogger.